Τα είδη ξύλου, οι χρήσεις και η συντήρηση τους

Η φυσική ομορφιά, η ζεστασιά, η υψηλή αισθητική και η στιβαρότητα του ξύλου, το καθιστούν πρώτη επιλογή στην κατασκευή επίπλων, δαπέδων, κατασκευών διαφόρου τύπου και διακοσμητικών.

Υπάρχουν πάρα πολλά είδη ξύλου. Κάθε ένα έχει τις ιδιότητες του και είναι κατάλληλο για διαφορετικές κατασκευές και χρήσεις.

Όποια και εάν είναι η προέλευση ή χρήση του, ως φυσικό υλικό, το ξύλο για να διατηρήσει την ομορφιά και τις ιδιότητες του, θέλει επιμελή φροντίδα. Χρειάζεται φροντίδα και προστασία από τους «εχθρούς» του όπως είναι η υγρασία, οι απότομες και ακραίες μεταβολές θερμοκρασίας, η έντονη ηλιακή ακτινοβολία, τα ξυλοφάγα έντομα και οι μύκητες, η έντονη χρήση, οι φθορές κοκ.

Τα προϊόντα που συμβάλλουν αρχικά και καθοριστικά στην αντοχή, στην προστασία και ομορφιά των ξύλινων κατασκευών είναι τα συντηρητικά και τα βερνίκια ξύλου.

Πιο κάτω, σε 3 ενότητες, μπορείτε να δείτε:
* τα πιο δημοφιλή είδη ξύλου και τις κατάλληλες χρήσεις τους,
* τα 2 πιο σημαντικά προϊόντα για τη φροντίδα των ξύλινων επιφανειών,
* τις ιδιότητες που θα πρέπει να έχουν τα προϊόντα φροντίδας ξύλων ανάλογα με τη χρήση τους.

Τα είδη ξύλου και οι χρήσεις τους

Διαφορετικοί τύποι ξύλου έχουν διαφορετικές ιδιότητες, χρώμα, υφή και αντοχή. Ακόμη όμως και το ίδιο ξύλο μπορεί να έχει διαφορετική απόχρωση ανάλογα με τον τόπο προέλευσης του.

Οι πιο βασικοί τύποι ξύλου που χρησιμοποιούνται για ξύλινα έπιπλα είναι δύο:
• Μαλακό ξύλο
• Σκληρό ξύλο

Ξυλεία  Μαλακού   ξύλου:
Προέρχεται από τα κωνοφόρα δέντρα. Αυτά τα δέντρα είναι επίσης γνωστά ως αειθαλή όπου τα φύλλα τους δεν πέφτουν μέχρι να αναπτυχθούν νέα. Αυτοί οι τύποι ξύλου αναπτύσσονται σε ψυχρά κλίματα. Υπάρχουν διάφοροι τύποι μαλακού ξύλου που παρουσιάζονται παρακάτω:                                                                                                                           

01. Πεύκο: Το πεύκο είναι ένα μαλακό, λευκό ή ανοιχτό κίτρινο ξύλο το οποίο είναι ελαφρύ σε βάρος με ευθύγραμμα νερά ξύλου. Αντέχει στη συρρίκνωση, διόγκωση και κάμψη, ωστόσο είναι ευαίσθητο στις φθορές και τα χτυπήματα. Είναι οικονομικό και επιδέχεται εύκολα βαφής για αυτό χρησιμοποιείται συχνά για την κατασκευή παιδικών βιβλιοθηκών.
Χρήσεις: Χρησιμοποιείται σε όλα τα έπιπλα, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά. Χρησιμοποιείται επίσης για την κατασκευή θυρών, παραθύρων και υλικών επίστρωσης. Τύποι πεύκου μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως διακοσμητικά στοιχεία. 

02. Φράξινος (Δεσποτάκι) : Ο φράξινος είναι ένα δυνατό, βαρύ, δακτυλιοειδές πορώδες ξύλο. Έχει ίσια, προεξέχοντα νερά ξύλου που μοιάζουν με δρυς, ενώ το χρώμα του είναι λευκό έως ανοιχτό καφέ.
Χρήσεις: Ο φράξινος χρησιμοποιείται ευρέως για τα δομικά πλαίσια, αρχιτεκτονικά μέρη εσωτερικών χώρων , πατώματα, πόρτες, ντουλάπια κουζίνας, λαβές εργαλείων, τορνευτά αντικείμενα και για έπιπλα που χρησιμοποιείται η τεχνική του ατμού. Είναι συχνά λιγότερο ακριβότερο, συγκριτικά με τα άλλα σκληρά ξύλα.

03. Οξιά: Η οξιά είναι ένα σκληρό, δυνατό, ελαστικό και βαρύ ξύλο με μικροσκοπικούς πόρους. Αυτό το σχετικά φθηνό ξύλο είναι κομψό και έχει κοκκινωπό καφέ χρώμα.
Χρήσεις: Χρησιμοποιείται κυρίως για την κατασκευή πλαισίων και καμπυλωτών αντικειμένων. Επιλέγεται για καρέκλες, πολυθρόνες, κρεβάτια, ντουλάπια, πάγκους κουζίνας , τραπέζια, γραφεία κλπ.

04. Κέδρος: Ο κέδρος είναι μαλακό ξύλο που έχει κόκκινο-καφέ χρώμα με ελαφρές ραβδώσεις. Η υφή του είναι ομοιόμορφη και είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στη φθορά και τα έντομα.
Χρήσεις: Είναι ένα δημοφιλές ξύλο για συρταριέρες, μπαούλα, κιβώτια αλλά και για απλά ξύλινα κουτιά ή άλλους ξύλινους αποθηκευτικούς χώρους. Επιλέγεται επίσης για έπιπλα κήπου, καγκελόπορτες, περιφράξεις αλλά και για γέφυρες, στρωτήρες σιδηροδρόμων κοκ.

05. Έλατος: Το έλατο είναι ένα εύκολο ξύλο. Είναι ομοιόμορφο σε υφή και μη ρητινώδες. Έχει χαμηλή αντίσταση στην αποσύνθεση.
Χρήσεις: Χρησιμοποιείται για έπιπλα, πόρτες, κουφώματα, παράθυρα, κόντρα πλακέ, καπλαμάδες , ως υλικό γενικής χρήσης και για εσωτερικές επενδύσεις.

06.Ερυθρελάτης: Η ερυθρελάτη είναι ένα είδος αειθαλούς κωνοφόρου δέντρου που αποκαλείται και νορβηγικό έλατο. Είναι δυνατό και ανθεκτικό. Έχει καλό φινίρισμα και χαμηλή αντίσταση στην αποσύνθεση. Έχει μέτρια συρρίκνωση και είναι ελαφρύ σε βάρος.
Χρήσεις: Χρησιμοποιείται για τους ιστούς και άλλα εξαρτήματα πλοίων,  αεροσκάφη, κιβώτια, ως υλικό γενικής χρήσης και σκάλες.

07. Κώνειο ή Μαγκούτα: Είναι ελαφρύ σε βάρος, με ομοιόμορφη υφή. Είναι εύκολο στην επεξεργασία του και έχει χαμηλή αντίσταση σε φθορά. Μη - ρητινώδες.
Χρήσεις: Χρησιμοποιείται στην κατασκευή σανίδων, θυρών, υποδομών δαπέδων και κιβωτίων.

Ξυλεία σκληρού ξύλου:
Τα σκληρά ξύλα προέρχονται από δέντρα φυλλοβόλα, παράγουν φρούτα ή καρπούς, αναπτύσσονται γρήγορα, ενώ το χειμώνα ρίχνουν τα φύλλα τους, είναι αδρανή.  Εδώ θα παρουσιαστούν οι βασικοί τύποι σκληρού ξύλου:

01. Teak: Το Teak είναι ο πιο δημοφιλής τύπος σκληρού ξύλου. Είναι χρώματος κίτρινο έως σκούρο καφέ, εξαιρετικά βαρύ, υψηλής αντοχής, ανθεκτικό στις καιρικές συνθήκες, ανθεκτικό στο σκέβρωμα και δεν αποσυντίθεται. Συχνά, τα νερά του ξύλου του είναι έντονα και σε ευθεία.
Χρήσεις: Είναι μια εξαιρετική επιλογή για έπιπλα εξωτερικού χώρου όπως έπιπλα κήπου και ξαπλώστρες. Σε έπιπλα εσωτερικού χώρου, χρησιμοποιείται σε κρεβάτια και ντουλάπες. Χρησιμοποιείται ευρέως ως δομικό ξύλο για ξύλινα πλαίσια, καθώς και για πόρτες, παράθυρα, χωρίσματα, κλπ.

02. Τριανταφυλλιά: Η τριανταφυλλιά είναι πολύ σκληρό ξύλο και έχει σκούρο κοκκινωπό χρώμα. Είναι αρωματικό, με πυκνά νερά ξύλου. Είναι δύσκολο στην επεξεργασία του, ενώ έχει έντονο γυαλιστερό φινίρισμα.
Χρήσεις: Χρησιμοποιείται σε μουσικά όργανα, έπιπλο πιάνο, λαβές εργαλείων, έργα τέχνης, καπλαμάδες και έπιπλα.

03. Δρυς: Η δρυς είναι το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο σκληρό ξύλο. Μπορεί να χωριστεί σε δύο βασικές ποικιλίες: λευκή και κόκκινη. Η κόκκινη ποικιλία είναι επίσης γνωστή ως μαύρη δρυς (αναφέρεται στο φλοιό της). Η δρυς είναι ένα βαρύ, ανθεκτικό, σκληρό ξύλο που γρατζουνιέται δύσκολα. Έχει πολύ ιδιαίτερα νερά ξύλου και φινίρισμα.
Χρήσεις: Είναι μια εξαιρετική επιλογή για έπιπλα όπως τραπεζαρίες, μπουφέδες, βιτρίνες, ράφια και ντουλάπια αλλά και για έπιπλα εξωτερικού χώρου. Αποτελεί μια ακριβή εναλλακτική της οξιάς. 

04. Σφένδαμος: Το ξύλο σφενδάμου έχει  λεπτή υφή και μεγάλη δύναμη. Είναι τόσο σκληρός και ανθεκτικός στις κρούσεις που χρησιμοποιείται συχνά για ξύλινους διαδρόμους. Χαρακτηρίζεται για τους ομοιόμορφου μεγέθους πόρους του, που δίνουν στο ξύλο λεπτής υφής φινίρισμα και νερά ξύλου. Είναι ποιοτικό και ταυτόχρονα οικονομικό ξύλο.
Χρήσεις: Χρησιμοποιείται εκτενώς σε έπιπλα όπως τραπέζια κονσόλας, ράφια τοίχου, έπιπλα κουζίνας, βιβλιοθήκες και κομοδίνα. Ο σφένδαμος που έχει «κατσαρά» νερά ξύλου χρησιμοποιείται συχνά για την κατασκευή βιολιών.

05. Μάνγκο: Το μάνγκο είναι πυκνό και δυνατό σκληρό ξύλο με ιδιαίτερα ελκυστικά  νερά. Τα νερά του ξύλου του είναι μοναδικά καθώς ενσωματώνουν αρκετούς τόνους και χρώματα, που κυμαίνονται από ανοιχτόχρωμες αποχρώσεις, όπως σκούρο καφέ έως ανοιχτό ροζ ή πράσινο. Είναι ελαφρύτερο από άλλα είδη ξύλου και είναι ανθεκτικό στο νερό.
Χρήσεις: Η πιο κατάλληλη χρήση του είναι για παράθυρα, πόρτες, έπιπλα καθιστικού και κρεβατοκάμαρας, τραπέζια, ντουλάπια κουζίνας και ράφια βιβλίων.

06. Μαόνι: Έχει χρώμα κοκκινωπό-καφέ. Είναι δυνατό, με ομοιόμορφη δομή πόρων και δυσδιάκριτα καθορισμένους ετήσιους δακτυλίους. Είναι ένα εξαιρετικό ξύλο με όμορφο φινίρισμα. Ένα από τα πολλά πλεονεκτήματα του είναι ότι δεν σκεβρώνει , δεν διογκώνεται ή συρρικνώνεται, ενώ είναι ανθεκτικό και κάτω από το νερό.
Χρήσεις: Το μαόνι είναι ξύλο που ενδείκνυται για σκάλισμα.  Χρησιμοποιείται πιο συχνά σε διακοσμητικά ντουλάπια, τραπεζάκια, τραπεζαρίες και άλλα έπιπλα σπιτιού.

07. Κερασιά: Η κερασιά διαθέτει ποικίλες φυσικών αποχρώσεων, με πλούσιο και ξεχωριστό χρώμα, που κυμαίνονται από το κόκκινο έως το καφέ. Τα νερά του ξύλου χαρακτηρίζονται ως κυματοειδείς γραμμές. Είναι ξύλο σκληρό, ισχυρό, ανθεκτικό στη βροχή. Αντέχει στην κάμψη. Είναι εύκολο να χαραχθεί και να γυαλιστεί, χρησιμοποιείται για σκαλίσματα και στη ξυλογλυπτική.
Χρήσεις: Είναι αρκετά ακριβό ξύλο και επιλέγεται για υψηλής ποιότητας έπιπλα. Ιδανικό για διακοσμητικά σκαλίσματα και για την κατασκευή συμπαγών επίπλων όπως ντουλάπια, ράφια και έπιπλα τραπεζαρίας. Το ξύλο της κερασιάς χρησιμοποιείται επίσης για μουσικά όργανα και εσωτερικές κατασκευές πλοίων.

08. Καρυδιά: Η καρυδιά είναι ένας από τους πιο ευπροσάρμοστους και δημοφιλείς τύπους ξύλου με πολύ λεπτή υφή. Το ξύλο είναι χρώματος ανοιχτό έως σκούρο σοκολατί με ευθύγραμμα νερά ξύλου. Είναι ισχυρό, σκληρό και ανθεκτικό, χωρίς να είναι υπερβολικά βαρύ. Έχει εξαιρετικές ιδιότητες επεξεργασίας ξύλου και άριστο φινίρισμα.
Χρήσεις:  Υψηλής αισθητικής ξύλο και μάλλον ακριβό. Υψηλής αισθητικής ξύλο χρησιμοποιείται για κεφαλάρια κρεβατιών ενώ είναι ιδανική επιλογή για την κατασκευή τραπεζιών, τραπεζάκια καφέ, κλπ.

09. Καστανιά: Η καστανιά είναι ένα ακόμη δημοφιλές ξύλο, ανθεκτικό στο χρόνο και στην υγρασία, μέτριο σε βάρος. Το χρώμα του είναι ωχρο-καστανό ως κίτρινο-γκρι με ωραία νερά. Το ξύλο είναι πορώδες ενώ ως προς τη σκληρότητα του χαρακτηρίζεται μαλακό. Λόγω της περιεκτικότητας του σε οξέα, σε υγρό περιβάλλον διαβρώνει μέταλλα ενώ προκαλεί κυάνωση σε μέταλλα που περιέχουν σίδηρο.
Χρήσεις: Υψηλής αισθητικής και ευρείας χρήσης, χρησιμοποιείται για εσωτερικές και εξωτερικές κατασκευές. Σε εσωτερικούς χώρους επιλέγεται για ταβάνια-στέγες και οροφές (π.χ. παραδοσιακά νησιώτικα σπίτια), ψευδοροφές, σκάλες, κουπαστές, πατώματα. Σε εξωτερικούς χώρους επιλέγεται για περιφράξεις, πέργκολες, σκεπές, δοκάρια. Επίσης χρησιμοποιείται για διάφορες κατασκευές επιπλοποιίας, διακοσμητικούς καπλαμάδες, σκεύη κουζίνας, βαρέλια κοκ.

10. Ιρόκο: Το ξύλο ιρόκο, μέτριο σε βάρος, έχει καλές μηχανικές ιδιότητες, μέτρια σκληρότητα, μεγάλη ανθεκτικότητα και αντοχή στην υγρασία . Το χρώμα του, ιδιαίτερα ελκυστικό, είναι χρυσαφί- ανοικτό καφέ με ευκρινείς ανοιχτόχρωμες γραμμές. Ωστόσο λόγω της αυξημένης φωτοευαισθησίας του αλλάζει εύκολα χρώμα όταν χρησιμοποιείται σε εξωτερικές κατασκευές.
Χρήσεις: Κατάλληλο για εσωτερική και εξωτερική χρήση. Σε εσωτερικούς χώρους επιλέγεται για έπιπλα και ξυλόγλυπτα, επενδύσεις τοίχων, διακοσμητικούς καπλαμάδες, πάγκους εργαστηρίων κ.α.. Για εξωτερικούς χώρους επιλέγεται για πέργκολες, κατασκευές σε πισίνες, Συχνά αντικαθιστά το τικ ιδιαίτερα για εσωτερικού ή και εξωτερικού χώρου δάπεδα, deck, ναυπηγικές κατασκευές (σκάφη, πλοία κοκ).


Τα κατάλληλα προϊόντα για προστασία και συντήρηση ξύλινων κατασκευών 

Τα συντηρητικά και τα βερνίκια ξύλου είναι τα προϊόντα εκείνα που συμβάλλουν στην καλή υγεία, στην αντοχή και στην ομορφιά των ξύλινων κατασκευών. 

Ο ρόλος των συντηρητικών είναι κυρίως προστατευτικός, προληπτικός και ενίοτε θεραπευτικός. Υπάρχουν συντηρητικά που προστατεύουν ή και θεραπεύουν τις ξύλινες επιφάνειες από το σαράκι, προστατεύουν από την ανάπτυξη σηπτικών μυκήτων, μούχλας, ξυλοφάγων εντόμων, μπλε κηλίδων κοκ.

Ο ρόλος των βερνικιών είναι προστατευτικός αλλά και διακοσμητικός. Υπάρχουν σε πολλές εκδοχές: όπως βερνίκια που σχηματίζουν φιλμ ή εμποτισμού, άχρωμα, σε χρώματα ξύλου ή σε διάφορα άλλα χρώματα. Ως προς τη σύνθεση τους υπάρχουν βερνίκια νερού, διαλυτικού ή πολυουρεθάνης έτσι ώστε ανάλογα τη χρήση της ξύλινης κατασκευής και τις συνθήκες που βρίσκεται να επιλέγεται αυτό που θα παρέχει την καλύτερη προστασία.

Χρήσιμες ιδιότητες προϊόντων, για κάθε ξύλινη επιφάνεια, ανάλογα με τη χρήση της

Ενδεικτικές προτάσεις:

Για ξύλινα έπιπλα εσωτερικού χώρου (κρεβατοκάμαρες, τραπεζαρίες, βιβλιοθήκες κοκ) αλλά και παιδικά ξύλινα έπιπλα, μια ευαίσθητη κατηγορία, προτείνονται βερνίκια ξύλου φιλικά στο χρήστη, οικολογικά, με όμορφα χρώματα αλλά ταυτόχρονα ανθεκτικά στη χρήση και στο χρόνο.

Για ξύλινα δάπεδα, ξύλινες σκάλες κοκ, τα βερνίκια θα πρέπει να έχουν ιδιότητες που το καθιστούν ανθεκτικό στην τριβή και ιδιαίτερα αντιολισθητικό.

Για ξύλινα κατασκευές με μεγάλη χρήση όπως σε μπαρ, εστιατόρια, ξενοδοχεία, επαγγελματικούς χώρους επιλέγονται βερνίκια ειδικής σύνθεσης που δεν δημιουργούν σημάδια από τα ποτήρια ή άλλα αντικείμενα, υψηλής αντοχής και εξαιρετικής ελαστικότητας, που δεν σκάνε και δεν απολεπίζονται. Αδιαβροχοποιούν το ξύλο και το καθιστούν ιδιαίτερα ανθεκτικό στην έντονη, καθημερινή χρήση.

Για ξύλινους πάγκους κουζίνας και δίσκους κοπής προτείνονται ειδικά λάδια ξύλου, η σύνθεση των οποίων οποίου βασίζεται σε φυσικές πρώτες ύλες. Εξασφαλίζουν υψηλό επίπεδο ανθεκτικότητας ακόμη και καθημερινό καθαρισμό των ξύλινων επιφανειών. Προστατεύουν από την είσοδο της υγρών (π.χ νερό, κρασί, καφέ κοκ) και διαφόρων ρύπων.

Για εξωτερικές ξύλινες κατασκευές όπως επενδύσεις κτιρίων, πέργκολες, φράχτες, ξύλινες κατασκευές εκτεθειμένες σε ακραίες καιρικές συνθήκες όπως το θαλάσσιο περιβάλλον, το χιόνι, η έντονη ηλιοφάνεια και η συχνή εναλλαγή καιρικών συνθηκών επιλέγονται βερνίκια που εξασφαλίζουν την ελαστικότητα του ξύλου, το καθιστούν ανθεκτικό στις UV ακτίνες, στην υγρασία και στις καιρικές συνθήκες ώστε να μην σπάει ή ξεφλουδίζει και να εμποδίζεται το φυσικό γκριζάρισμα του ξύλου. Επίσης υπάρχουν και ενισχυμένα προϊόντα όπως Βερνίκι Ξύλου Εμποτισμού Πολυουρεθάνης Lasure Xylodhone® Orange Syntilor που έχει και ιδιότητες μυκητοκτόνου.

Για έπιπλα κήπου και καταστρώματα (deck) που είναι κατασκευασμένα από σκληρά ξυλά προτείνεται το λάδι τικ (Teak oil) συνδυασμένο με κερί αδιαβροχοποίησης. Αναπληρώνει τα φυσικά έλαια των σκληρών ξύλων που χάνονται λόγω της φθοράς και της έκθεσης τους στις καιρικές συνθήκες, επαναφέρει την ομορφιά και το φυσικό τους χρώμα.

Δώστε στα ξύλινα έπιπλα σας χρώμα και φροντίδα επιλέγοντας τα  κατάλληλα Βερνίκια Ξύλου & Συντηρητικά και αυτά θα σας ανταμείψουν με την λάμψη και φυσική ομορφιά τους. 

Χρειάζεστε τεχνικές  πληροφορίες σχετικά με την επιλογή του κατάλληλου προϊόντος;
Επικοινωνήστε μαζί  μας στο 210 6815018 ή  επισκεφτείτε μας   Α.Παπανδρέου 30, Χαλάνδρι.